What is the dividend exemption?

W obliczu wątpliwości interpretacyjnych dotyczących nowelizacji Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z 2021 r. warto poświęcić nieco uwagi zwolnieniu dywidendowemu, czyli instytucji prawa podatkowego, która w polskim systemie prawnym występuje od lat, a od kilkunastu miesięcy budzi spore emocje u podatników. W dzisiejszym wpisie scharakteryzujemy opodatkowanie dywidendy, a także odpowiemy na pytanie, czym jest i komu przysługuje zwolnienie dywidendowe.

Wypłata dywidendy w spółce z o.o. i innych spółkach kapitałowych

Przez dywidendę rozumie się zysk spółki kapitałowej wypłacany podmiotom, którym przysługuje status wspólnika w określonym czasie – w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku (w przypadku spółki z o.o.) bądź w tzw. dniu dywidendy (w przypadku spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych). Wysokość dywidendy wylicza się na podstawie rocznego wyniku finansowego spółki. Zysk w postaci pieniężnej bądź rzeczowej zostaje przekazany wspólnikom w terminie określonym w uchwale walnego zgromadzenia (spółka akcyjna i spółka komandytowo-akcyjna) bądź zgromadzenia wspólników (spółka z o.o.).

Podatek dochodowy od dywidendy – PIT i CIT

Dywidenda podlega opodatkowaniu z chwilą przekazania jej wspólnikowi. Jeśli zostaje wypłacona osobie fizycznej, zalicza się ją do przychodów z kapitałów pieniężnych, o których mowa art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Zgodnie natomiast z art. 7b ust. 1 pkt 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) w przypadku dywidend wypłacanych osobom prawnym kwotę należy uznać za przychód z zysków kapitałowych. Stawka jest stała i wynosi 19% uzyskanego przychodu. Należy przy tym pamiętać, że niezależnie od tego, czy beneficjentem dywidendy jest osoba fizyczna, czy osoba prawna, płatnikiem podatku jest spółka – to ona jest zobowiązana do pobrania i wpłacenia należności na rachunek urzędu skarbowego. Termin do uregulowania zobowiązania podatkowego mija 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek.

Czym jest zwolnienie dywidendowe?

Możemy teraz przejść do omówienia tytułowej instytucji, czyli zwolnienia dywidendowego. Ustawodawca w ustawie o podatku CIT przewidział możliwość uzyskania przez podmiot zwolnienia od opisanego wyżej podatku. Na gruncie art. 22 ust. 4 ustawy przychody z dywidend podlegają zwolnieniu od opodatkowania, jeśli spełniono łącznie następujące warunki:

  • wypłacającym dywidendę jest spółka mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • uzyskującym przychody z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, jest spółka podlegająca w Polsce lub w innym niż Polska państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania,
  • spółka, która uzyskuje przychody z dywidend, posiada bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki wypłacającej dywidendy – nieprzerwanie przez okres 2 lat (zob. art. 22 ust. 4a i 4b ustawy o CIT),
  • spółka, która uzyskuje dochody z dywidend, nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

Zwolnienie dywidendowe a nowelizacja przepisów podatkowych z 2021 r.

Na zakończenie powróćmy jeszcze do sygnalizowanego we wstępie tematu nowelizacji i wątpliwości związanych ze zwolnieniem dywidendowym dla spółek komandytowych i jawnych. Warto przy tym zaznaczyć, że użycie terminu zwolnienie dywidendowe stanowi tak naprawdę skrót myślowy – w przypadku wymienionych spółek nie mamy bowiem do czynienia z dywidendą (ta zarezerwowana jest dla spółek kapitałowych), lecz z wypłatą zysku.

Zauważmy, że z dniem 1 stycznia 2021 r. spółki komandytowe oraz spółki jawne, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, zyskały status podatników CIT. Z uwagi na to, że nie wszystkie przepisy zostały dostosowane pod względem treści do nowelizacji, pojawiły się wątpliwości interpretacyjne, które wyraźmy – dla ułatwienia – za pomocą dwóch pytań:

1. Czy zwolnienie dywidendowe obejmuje wspólników spółek komandytowych i jawnych, będących osobami prawnymi po spełnieniu przesłanek określonych w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT?

2. Czy przy ocenie spełnienia warunku 2-letniego terminu, o którym mowa w art. 22 ust. 4a ustawy o CIT, należy wziąć pod uwagę okres sprzed uzyskania przez spółkę komandytową lub jawną statusu podatnika CIT?

W interpretacji ogólnej nr DD5.8203.2.2021 z dnia 15 grudnia 2021 r. Minister Finansów udzielił odpowiedzi twierdzącej na obydwa pytania, rozwiewając tym samym wątpliwości interpretacyjne, których źródłem były wydawane w 2021 r. interpretacje indywidualne.

Pozostajemy do Państwa dyspozycji gdybyście mieli wątpliwości co do zastosowania zwolnienia dywidendowego.

Zapraszamy do kontaktu.

Tax relief on unspent profits in companies

Uwzględnianie w kosztach podatkowych spółki zatrzymanych zysków i dopłat wspólników.

Jesteśmy pewni,  że mało kto z Państwa zna tę ulgę, a naprawdę warto ją zastosować jeśli spełniamy warunki.  Poniżej wskazujemy Państwu, na czym polega ta ulga.                                   

Nowelizacja ustawy o CIT, z dniem 1 stycznia 2019 r., wprowadziła nowy art. 15cb, który może być szczególnie interesujący dla spółek finansowanych kapitałem własnym. Daje bowiem możliwość podwyższania kosztów uzyskania przychodów o odpowiednik kosztów finansowania dłużnego, mimo nieponoszenia tych kosztów w rzeczywistości.

Co o koszcie uzyskania przychodów mówią przepisy?

Zgodnie ze (stosunkowo) nowym przepisem, za koszt uzyskania przychodów uznaje się kwotę odpowiadającą iloczynowi stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego. Obowiązuje ona w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy (1,75%- 31 grudnia 2021 r.)  powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty:

  • dopłaty wniesionej do spółki w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach lub
  • zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki.

Tak obliczone koszty określane są mianem hipotetycznych kosztów finansowania kapitałem własnym. Ich rozliczenie będzie możliwe w roku wniesienia dopłaty lub podwyższenia kapitału rezerwowego, lub zapasowego. Jak również w kolejnych dwóch bezpośrednio po sobie następujących latach podatkowych. Przy czym nie jest to odliczenie nielimitowane. Ustawodawca zdecydował, że ich wysokość w roku podatkowym nie może  przekroczyć kwoty 250 000 zł.

Spójrzmy na to ze strony praktycznej… Jeżeli spółka w 2021 r. wypracowałaby zysk w wysokości 1 000 000 zł i w 2022 r. podjęłaby uchwałę o przeznaczeniu go w całości na kapitał rezerwowy, hipotetyczny koszt finansowania kapitałem własnym wyniesie 27 500 zł (1 000 000 zł x (1,75% +1%)).  Przy standardowej 19% stawce CIT, spółka zaoszczędziłaby więc 5225 zł.  Nie jest to kwota zawrotna (z racji rosnących stóp procentowych ta kwota będzie rosła). Jednakże, biorąc pod uwagę skromny katalog warunków, łatwość przeprowadzenia operacji oraz założenie systematycznego zatrzymywania zysku. Może stanowić wymierną korzyść podatkową.

O jakim jednak „skromnym katalogu warunków” mowa?

Podstawowym wymogiem dla rozpoznania kosztów jest podjęcie uchwały o przekazaniu, całego lub części zysku za dany rok na kapitał zapasowy/rezerwowy, lub uchwały o wniesieniu dopłat i ich wpłacie przez wspólników. Jednakże pomimo spełnienia tego warunku, możliwość rozliczenia kosztów z dopłat i zysków będzie wyłączona, jeżeli kwoty te przeznaczone zostaną na pokrycie straty bilansowej. Należy nadto podkreślić, że nie wystarczy samo zatrzymanie zysku w spółce. Przekazanie zysku musi nastąpić na jeden z dwóch wymienionych enumeratywnie kapitałów własnych spółki- zapasowy lub rezerwowy.

Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 7 maja 2020 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.24.2020.3.ŚS) odmówił racji podatnikowi. Podatnik ten po podjęciu uchwały o zatrzymaniu zysku w spółce poprzez wyłączenie go od podziału, zapytał organ podatkowy o możliwość uwzględnienia tej kwoty w kosztach podatkowych.
Zdaniem organu, mimo że zgodnie z ustawą o rachunkowości zysk wyłączony od podziału pełni w kapitałach spółki taką samą rolę jak kapitał zapasowy i jest traktowany tak jak kapitał zapasowy (ich przeznaczenie może być zmienione tylko uchwałą wspólników), to przepis należy wykładać literalnie. A z literalnego brzmienia tego art. 15cb wynika, że warunkiem do skorzystania ze wskazanej w tym przepisie preferencji jest przekazanie zysku na kapitał rezerwowy. Lub zapasowy spółki, a nie jak wskazał podatnik, jedynie pełnienie przez ten zysk takiej samej roli jak kapitał zapasowy. W związku, z czym nie został spełniony warunek wynikający z przepisu.

Jaki dodatkowy warunek przewidział ustawodawca?

Ustawodawca przewidział jeszcze dodatkowy warunek. W myśl którego wypłata zysku nie może nastąpić wcześniej niż po upływie 3 lat. Licząc od końca roku podatkowego, w którym ta dopłata została wniesiona do spółki albo została podjęta uchwała o zatrzymaniu zysku w spółce. W tym okresie spółka nie może również zostać przejęta w wyniku łączenia albo podziału lub też przekształcona w spółkę.

Wprowadzone rozwiązanie prowadzi do wyrównania podatkowych uprawnień związanych z finansowaniem zewnętrznym w postaci pożyczki oraz z tworzeniem kapitałów samofinansowania. Zmianę należy ocenić zdecydowanie pozytywnie. Przy zastosowaniu się do wyżej wymienionych nielicznych zasad, regulacja ta pozwoli niekiedy znacznie zmniejszyć obciążenie podatkowe. Szczególnie w przypadku spółek, które decydują się pozostawiać wypracowany zysk w spółce. Warto wziąć te kwestie pod uwagę przy podejmowaniu uchwały dotyczącej wypracowanego zysku.

Gdyby mieli Państwo jakieś wątpliwości w  tym zakresie, oczywiście służymy pomocą w ich wyjaśnieniu 😊

 

 

Developer working with a software house – who can benefit from an IP Box relief?

Programista współpracujący z software house – kto może skorzystać z IP Box?

Na początku roku wśród programistów zawrzało na wieść o treści Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 2 lutego 2022 r., sygn. akt. I SA/Po 500/21, w którym to Sąd odmówił skorzystania z ulgi IP Box programiście pracującemu w zespole. Pojawiły się głosy, że generalnie praca w zespole wykluczała możliwość skorzystania z IP Box przez indywidualnego programistę.

Chcielibyśmy dokładnie wyjaśnić tę kwestię i uspokoić wszystkich freelancerów, zwłaszcza pracujących dla softwarehouse- wiemy, że jest Was wśród nas sporo. 😊

Przypomnijmy zatem – dla kogo jest ulga IP Box?

Z ulgi IP Box skorzystać mogą podmioty osiągające dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Kwalifikowane prawo własności intelektualnej to prawo własności spełniające łącznie trzy warunki:

  1. zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej,
  2. należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 24d ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, są to np. patent, prawo ochronne na wzór użytkowy, ale też autorskie prawo do programu komputerowego,
  3. podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczypospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

Wytwarzający programy komputerowe, którzy osiągają z tego tytułu dochody można opodatkować 5% podatkiem.

Gdzie jest sedno wątpliwości?

Problem sprowadza się do kwestii, co możemy uznać za program komputerowy (tylko stwierdzenie, że przedmiotem sprzedaży/udzielenia licencji jest prawo autorskie do programu komputerowego pozwoli na skorzystanie z IP Box). W polskim porządku prawnym brak jest jednolitej definicji tego terminu. Pojęcie programu komputerowego ze względu na złożoność technologiczną bardzo trudno jest ująć w sztywne ramy legalnej definicji.

Na szczęście z pomocą przychodzą opublikowane 15 lipca 2019 r. Objaśnienia dotyczące stosowania IP Box. Wynika z nich, że pojęcie „program komputerowy” nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko. W szczególności obejmując interfejs, gdy ten spełnia warunek interoperacyjności programu komputerowego z oprogramowaniem i sprzętem komputerowym. Co musi być ustalone w każdym przypadku oddzielnie na podstawie rzeczywistych ustaleń, a nie tylko formalnych postanowień, na przykład umownych. Holistycznie i funkcjonalnie, program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe. Takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs.

Na jakie aspekty powołuje się resort?

Resort powołuje się również na informatyczne rozumienie pojęcia programu komputerowego, którego fundamentem jest samo pojęcie „programu”. Czyli zapisanego przy pomocy wybranego języka programowania algorytmu rozwiązania określonego zadania. Zatem program komputerowy to w szczególności zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Szczególnie chroniony jest kod źródłowy i kod wynikowy programu komputerowego.

Nie powinniśmy także zapominać o bogatym orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W których podkreśla się, że przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty (urywki) programu. Jeśli tylko one same spełniać będą wymogi podane w art. 1 ust. 1 Prawa autorskiego, tj. elementy programu jako takiego.A więc instrukcje działania dla komputera lub ich zestawy (wyr. TS z 22.12.2010 r., C-393/09, Bezpećnostni softwarova asociace, ECLI:EU:C:2010:816).

Wynika z tego zatem, że nawet jedna linijka kodu źródłowego może zostać uznana za program komputerowy, podlegający wszelkiej ochronie prawnej. Oznacza to, iż programiści tworzący nawet krótkie fragmenty kodu są twórcami kwalifikowanego prawa własności intelektualnej

Natomiast w doktrynie obecne jest również stanowisko, że do programów komputerowych stosuje się również zasadę wyrażoną w art. 1 ust. 3 Prawa autorskiego. Chronione są także dzieła w postaci nieukończonej, np. wersja pre-alfa, alfa lub beta programu, wydanie testowe lub demonstracyjne (A. Michalak (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 – art. 74).

Jakie wnioski można wysnuć z pzredstawionych stanowisk organów?

Z powyższego można więc wnioskować, że ogromna większość programistów działających na zlecenie większych firm tworzy programy komputerowe. A więc kwalifikowane prawo własności intelektualnej będące przedmiotem ochrony prawa autorskiego, z którego dochód może podlegać preferencyjnemu opodatkowaniu 5% stawką.

Tak uznał np. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 14 czerwca 2022 r. (sygn.. 0115 KDWT.4011.198.2022.2.MS). Organ przyznał rację, że uzyskany przez programistę wykonującego zlecenia dla software house dochód z tytułu odpłatnego przenoszenia na zleceniodawcę praw autorskich do wytwarzanego, rozwijanego oprogramowani. Które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone i rozwinięte w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej. Kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kompleksowe przedstawienie tego zagadnienia, wymaga także spojrzenia na nie z perspektywy software house- czy te podmioty także mogą skorzystać z IP Box?

Aby odpowiedzieć na to pytanie należy przyjrzeć się zapisom umownym. Jeżeli software house ponosi wydatki na programistów zewnętrznych w ramach umów B2B, w ramach, których zakupuje oprogramowanie. Które później rozwija (czego wynikiem jest nowe kwalifikowane prawo własności intelektualnej) i odsprzedaje, wydatki na nabycie autorskich praw majątkowych będą pomniejszać procent przychodu, który korzysta z preferencyjnego opodatkowania IP Box.

Istotne jest zatem czy programista sprzedaje autorskie prawa majątkowe, tudzież udziela licencji (wtedy to on może skorzystać z IP Box). Zasadniczo nie wyklucza to skorzystania  z preferencyjnego sposobu opodatkowania przez software house. Jednakże wydatki poniesione na zakup kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, czyli autorskiego prawa majątkowego do programu komputerowego, będą  obniżały wskaźnik nexusa. Natomiast w przypadku, gdy nabywane od współpracujących programistów efekty prac nie stanowią kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. A software house nabywa jedynie efekty prac badawczo-rozwojowych wytworzonych przez programistę- nie ma ograniczeń w zastosowaniu IP Box przez software house.

Jakie stanowisko prezentuje w sprawie Sąd?

Przykładem potwierdzenia takiego stanowiska jest m.in. interpretacja indywidualna z dnia 18 sierpnia 2020 r. (sygn.. 0111-KDIB1-3.4010.280.2020.1.IM).  Wnioskodawcą była spółka prowadząca działalność polegającą w głównej mierze na tworzeniu oprogramowania/aplikacji, oraz narzędzi testowych w zakresie rozwiązań informatycznych w postaci całkowicie nowych produktów lub poprzez ulepszanie już obecnych. Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wytwarza, rozwija lub ulepsza autorskie prawo do programu komputerowego. W celu realizacji tworzenia kwalifikowanego IP, spółka współpracuje z wysokiej klasy specjalistami, m.in. programistami. Z nabytych od nich fragmentów kodów źródłowych tworzy kompletny kod źródłowy stanowiący gotowy i samodzielny program komputerowy- kwalifikowane IP. Na jeden program komputerowy spółki składa się kilka lub więcej fragmentów kodów źródłowych nabywanych od specjalistów. Wnioskodawca podkreślił, że jeden fragment kodu źródłowego nie jest jeszcze programem komputerowym i jako taki nie podlega ochronie przewidzianej dla programów komputerowych w art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. A każdorazowo spółka posiada prawa autorskie do rezultatów wytwarzanych przez siebie produktów (projektów w formie programów komputerowych). I ma możliwość dysponowania nimi, w szczególności ich zbywania na rzecz swoich klientów. Organ potwierdził stanowisko wnioskodawcy. W takiej sytuacji, przy spełnieniu pozostałych wymogów przewidzianych dla IP Box, spółka może opodatkować dochody ze zbycia/udzielenia licencji na kwalifikowane IP według preferencyjnej stawki 5%.

Skąd zatem to nieprzychylne rozstrzygnięcie Sądu?

W przywołanym wcześniej wyroku, Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie o twierdzenie, iż wytwór pracy wnioskodawcy nie stanowi programu komputerowego. Warto podkreślić, o czym często zapominają podatnicy, że ani organ, ani Sąd, nie prowadzą w postępowaniu interpretacyjnym postępowania dowodowego. Opierają się  na opisie stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę.

W przedmiotowej sprawie błąd pojawił się już na etapie tworzenia wniosku. Wnioskodawca sam stwierdził w stanie faktycznym, że część programu komputerowego, którą tworzy sama w sobie programem komputerowym nie jest. Program komputerowy powstawał dopiero po połączeniu wszystkich elementów stworzonych przez każdego specjalistę pracującego w zespole. Jeżeli więc dany wytwór pracy programisty nie jest programem komputerowym podlegającym ochronie na podstawie odrębnych przepisów. To nie stanowi kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. A tylko dochód z takich praw może być objęty IP Box. W takiej sytuacji zrozumiałym więc jest, że organ i WSA odmówiły możliwości skorzystania przez podatnika z ulgi IP Box.

Podsumowując…

Sam fakt pracy dla software house, ale również w każdej innej formie obejmującej pracę zespołową, nie przekreśla prawa do skorzystania z preferencyjnego opodatkowania IP Box. Jeżeli wynikiem naszej działalności jest program komputerowy, do którego prawa autorskie następnie zbywamy na rzecz firmy programistycznej. To przysługuje wtedy preferencyjne opodatkowanie uzyskanych z tego źródła dochodów. Oczywiście pod warunkiem spełnienia pozostałych wymogów przewidzianych w przepisach o IP Box. Przede wszystkim nie zapominajmy, że aby zapłacić niższy podatek, program komputerowy musi wynikać z działalności badawczo-rozwojowej. A więc nie może odnosić się do rutynowych czynności programistycznych ani prostych aplikacji czy programów napisanych w znanych już językach.

Aby mieć pewność, że  działalność kwalifikuje się do ulgi IP Box, zawsze zalecamy złożenie wniosku o interpretację indywidualną do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Przez to, że procedura jest stosunkowo długa, część freelancerów i firm programistycznych rezygnuje ze składania  takich wniosków. Z naszego doświadczenia wynika jednak, że lepiej uzyskać indywidualną interpretację. Zapewni ona ochronę prawną i pozwala minimalizować ryzyko sporuinterpretacyjnego dotyczącącego użycia ulgi IP Box.

Jednocześnie przypominamy Pańswtu, że….

Jako Kancelaria m.in. specjalizująca się w uldze IP Box i posiadająca w tym zakresie spore doświadczenie chętnie pomożemy Państwu w przygotowaniu wniosku. Pozwoli on uzyskać Państwu pozytywną interpretację potwierdzającą możliwości preferencyjnego opodatkowania 5% stawką dochodów z Państwa działalności. Po otrzymaniu pozytywnej interpretacji przeprowadzimy Państwa również przez cały proces rozliczenia ulgi IP Box (dokumentacja i wyliczenia).

Zachęcamy Państwa do kontaktu z naszą kancelarią. 😊