50% KUP w branży medycznej

W czasach galopującej inflacji pewnie nieraz zastanawialiście się kiedyś Państwo, w jaki sposób pracodawca może podnieść wynagrodzenie pracownika, bez żadnego uszczerbku dla budżetu firmy i czy to w ogóle jest możliwe?

Otóż tak – jest to możliwe.

Ale od początku… Jak wiemy, podatek dochodowy obliczany jest od przychodu po jego obniżeniu o koszty podatkowe. Zasadniczo pracownicy mogą odliczać koszty uzyskania przychodów w zryczałtowanej wysokości określonej kwotowo przepisami podatkowymi. Jednakże ustawa o PIT przewiduje także w niektórych przypadkach możliwość zastosowania podwyższonych kosztów w wysokości aż 50% przychodu.

Jak to wpływa na wynagrodzenia pracownika?

Dzięki tak wysokim kosztom uzyskania przychodów zmniejsza się wysokość zaliczki na podatek dochodowy pobierana przez pracodawcę oraz docelowo sam PIT. Wysokość wynagrodzenia netto pracownika wzrasta. Jest to zatem bardzo korzystny sposób na podwyżkę wynagrodzenia pracowników bez dodatkowych kosztów ze strony pracodawcy!

Wobec jakich pracowników można zastosować 50% KUP?

Podwyższone koszty uzyskania przychodu można stosować wobec pracowników zatrudnionych zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umowy zlecenia czy umowy o dzieło. Nie można natomiast zastosować ich w przypadku osób samozatrudnionych (prowadzących działalność gospodarczą). Podwyższone koszty stosuje się do przychodów z wynagrodzenia związanego z rozporządzeniem prawami autorskimi.

Przykład pracowników firmy farmaceutycznej

50% koszty uzyskania przychodów mogą znaleźć zastosowanie wobec pracowników w wielu różnych branżach. Dziś chcielibyśmy jednak Państwu przedstawić możliwość ich wdrożenia w branży medycznej. Konkretnie na przykładzie pracowników jednej z polskich spółek farmaceutycznych.

Spółka ta prowadzi badania i projekty badawcze, w zakresie których zajmuje się wprowadzaniem na rynek polski czy też zagraniczne nowych substancji aktywnych oraz leków. Prace nad nowym lekiem odbywają się w kilku fazach realizowanych przez określone działy pracowników.

Praca nad nowym lekiem rozpoczyna się od oceny zebranych pomysłów. Są one następnie weryfikowane pod kątem możliwości zaspokojenia zauważonych potrzeb rynkowych, poprzez zbadanie, a następnie wprowadzenie na rynek nowych lub ulepszonych produktów. Analizy w tym zakresie wiążą się z monitorowaniem rynku leków i substancji aktywnych na świecie, weryfikacją bieżącej ochrony patentowej substancji/produktów. Kolejno po w wyniku wstępnych analiz, w tym analizy opłacalności, podejmowana jest decyzja odnośnie do rozpoczęcia pracy nad projektem. Później następuje faza laboratoryjna. Pracownicy dedykowanych działów prowadzą czynności w zakresie badań nad określoną substancją i rozwojem. Jak również oceną metod wytwarzania danej substancji oraz walidacją wybranych metod. W ramach następnej fazy następuje ocena procesów, które zostały przeprowadzone w laboratorium. Ostatnią fazą jest faza rejestracyjna związana z uzyskaniem pozwolenia na dopuszczenie produktu na danym rynku.

Kto z pracowników takiej spółki może korzystać z 50% KUP?

Z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów będzie mogło skorzystać wielu pracowników zaangażowanych w realizację projektu w poszczególnych fazach!

Po pierwsze będą to pracownicy działu oceny projektu zaangażowani w monitorowanie projektów rozwojowych spółki. Od ich zatwierdzenia do wprowadzenia na rynek, którzy przygotowują analizy w oparciu o opracowane raporty dla nowych projektów rozwojowych.

Co w ich przypadku będzie utworem chronionym prawem autorskim?

Przykładowo:

• studium wykonalności, czyli ocena potencjalnej opłacalności projektu i zgodności ze strategią rozwoju firmy,
• na bieżąco przygotowywane raporty dotyczące projektów, których celem jest dostarczenie informacji o obecnym stanie procesu, określenie na jakim etapie się on znajduje, obliczenie dotychczas poniesionych kosztów oraz ryzyka wystąpienia potencjalnych problemów,
• oceny projektów o niskiej rentowności,
• raporty odchyleń.

Podwyższone koszty przysługują również pracownikom zajmującym się kierowaniem pracami nad poszczególnymi projektami prowadzonymi przez spółkę. Koordynują oni pracę zespołów pracujących nad wszystkimi etapami projektu rozwoju nowego leku.

Utworami w tym przypadku są m.in.:

• analiza ryzyka projektu wraz z planem ograniczania ryzyka,
• opracowywanie harmonogramu i budżetu projektu,
• opracowanie strategii czasowo-geograficznej wdrożenia produktu,
• przygotowywane umowy z kontrahentami.

Uprawnionymi do zastosowania 50% KUP są też pracownicy zespołów zajmujących się poszukiwaniem, przeprowadzeniem analiz odnośnie potencjału projektów. Efektem ich pracy mogą być utwory w postaci np. oceny szans zastosowania leku w nowych wskazaniach czy opracowań nowej kombinacji leku. Do kategorii pracowników, którzy skorzystają z wyższych kosztów należą także  pracownicy działu zajmującego się, zapewnieniem ciągłości dostaw produktów.  Jak również działu zajmującego się wszystkimi etapami procesu licencyjnego (począwszy od analiz wykonalności projektu, badań otoczenia konkurencyjnego, prac badawczo-rozwojowych związanych z rozwojem produktu, kończąc na jego wdrożeniu na określonym rynku).

Trudno wyobrazić sobie pracę nad projektem nowego leku bez działu informatycznego. Wspiera on zespół badawczy we wszelkich kwestiach związanych są ze sprzętem komputerowym, maszynami, bazami danych, programami komputerowymi czy procedurami IT. Jego pracownicy także mogą stosować 50% KUP. Oczywiście pod warunkiem prowadzenia działalności twórczej w zakresie programów komputerowych (działalność związana z pisaniem oraz modyfikacją kodów programistycznych, skryptów, aplikacji, interfejsów, tworzenie baz danych).

Są to tylko nieliczne przykłady pracowników, którzy mogą być potencjalnie uprawnieni do odliczania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów, w rzeczywistości jest ich o wiele więcej! Z dużym prawdopodobieństwem będą to także pracownicy laboratoriów czy testerzy.

Warunki stosowania 50% KUP

Skorzystanie z omawianego przywileju nie jest wolne od wymogów. Szerzej pisaliśmy o tym w jednym we wcześniejszych artykułów, do którego lektury serdecznie zachęcamy. Istotne w tym kontekście są zwłaszcza zapisy umowne, o które należy się zatroszczyć nawiązując zatrudnienie.

W ramach krótkiego przypomnienia… W celu zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu do części wynagrodzenia związanego z rozporządzeniem prawami autorskimi muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

• praca wykonywana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełnia przesłanki utworu określone w ustawie – Prawo autorskie,
• pracownik jest twórcą w rozumieniu tej ustawy i uzyskiwanie przychodu przez pracownika wynika z korzystania przez twórcę z tychże praw lub rozporządzania tymi prawami,
• umowa o pracę przewiduje zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi na część związaną z korzystaniem z praw autorskich i część związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych oraz pracodawca prowadzi stosowną dokumentację w tym zakresie, np. prowadzi szczegółową ewidencję przekazanych utworów,
• przychody muszą być uzyskiwane z tych rodzajów działalności, o których mowa w art. 22 ust. 9b Ustawy o PIT (wśród których znajduje się działalność badawcza i badawczo-rozwojowa, którą prowadzi wiele firm z branży medycznej).

Limit 50% KUP

Pracodawcy muszą pamiętać o limicie przysługującego pracownikowi odliczenia. W roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów nie mogą przekroczyć kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej (w 2023 r. jest to kwota 120.000,00 zł.)

Ważne!

50% kosztów uzyskania przychodów nie można zastosować do pierwotnego nabycia przez pracodawcę autorskich praw majątkowych. Kwestię tę trzeba uregulować w umowie, gdyż jeżeli strony nie postanowią inaczej w umowie o pracę, pracodawca nabywa autorskie prawa majątkowe w całości już z chwilą ich powstania- wówczas nie można zastosować 50% kosztów uzyskania przychodów, gdyż nie dochodzi do rozporządzenia prawami.

 

Obecnie wszyscy zmagamy się z najwyższa od wielu lat inflacją, która wymaga poszukiwania kreatywnych rozwiązań na polepszenie sytuacji ekonomicznej, zarówno firmy jak i zatrudnionych przez nią pracowników. Zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów wobec pracowników może być świetnym sposobem na podwyższenie ich pensji bez ponoszenia żadnych dodatkowych kosztów.

Wdrożenie tego rozwiązania wymaga jednak dokonania analizy, czy pracownicy są twórcami w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i czy efektem ich pracy jest utwór. Należy także zatroszczyć się o odpowiednie zapisy umowne i dokumentacyjne.

Zachęcamy do rozważenia wprowadzenia takiego rozwiązania w Państwa działalności. Przy niewielkim wysiłku, zabieg ten może przynieść odczuwalne korzyści finansowe dla pracowników, a jak powszechnie wiadomo satysfakcja pracownika to ogromny czynnik rozwoju firmy! 😉

W razie jakichkolwiek pytań związanych z możliwością zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów wobec pracowników Państwa firmy- zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią!

 

Na podstawie: Interpretacji indywidualnej z dnia 17 marca 2022 r. (sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.1238.2021.1.IR); Interpretacji indywidualnej z dnia 21.07.2020 r., (sygn. 0115-KDIT1.4011.399.2020.1.AW).

Zmiana podejścia fiskusa? Fakturowanie własnej spółki już nie takie oczywiste…

Wystawianie faktur własnej spółce przez wspólników jest jednym z popularnych sposobów na ograniczenie bolesnych skutków podwójnego opodatkowania zysków osób prawnych. W praktyce bardzo często wspólnicy w ramach prowadzonych jednoosobowych działalności gospodarczych wykonują różne czynności dla swoich spółek (najczęściej są to usługi szkoleniowe lub pośrednictwa). Za usługi te wystawiają spółce fakturę. Spółka zalicza taką fakturę w koszty uzyskania przychodów. Dzięki czemu obniżony zostaje dochód podlegający opodatkowaniu, a w konsekwencji sam podatek CIT. Oprócz tego, z otrzymanej faktury spółka może odliczyć podatek VAT. Wspólnik także ma korzyści z takiego sposobu rozliczeń. Dochód może zostać opodatkowany według zasad i stawek wybranej, korzystniejszej formy opodatkowania. Zazwyczaj jest to podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Najczęściej zatem dzięki takiemu rozliczaniu łączne obciążenia podatkowe są niższe (w porównaniu do podwójnego opodatkowania przy wypłacie zysku ze spółek). Tym samym, niższy jest wpływ do budżetu państwa… co w ostatnim czasie zaczęło przeszkadzać organom podatkowym.

Jakie stanowisko prezentuje fiskus w sprawie fakturowania spółki?

O ile dotychczas ta praktyka, była akceptowana przez organy podatkowe, to ostatnio zauważa się zmianę podejścia skarbówki w tej kwestii. Fiskus zaczął dostrzegać w tym rozwiązaniu próbę obejścia prawa! Podatnicy, zwracający się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie rozliczania usług wykonywanych dla spółki, w której są wspólnikami. Otrzymują decyzje o odmowie wydania interpretacji. Zgodne z przepisami, fiskus może odmówić wydania interpretacji m.in. gdy dojdzie do wniosku, że w sprawie ma zastosowanie klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania.

„ Przypuszczamy, że Pani sposób działania może być sztuczny. A celem jest osiągnięcie sprzecznych z przepisami korzyści podatkowych”. Tak przykładowo napisał fiskus dentystce, która chciała na podstawie umowy B2B rozliczać ryczałtem usługi stomatologiczne oraz szkoleniowe wykonywane dla spółki komandytowej, w której jest wspólniczką.  Fiskus stwierdził, że wynagrodzenie dla dentystki to efektywne podatkowo narzędzie do przekazania jej środków pieniężnych. W ocenie skarbówki, założenie działalności gospodarczej i świadczenie usług dla własnej spółki pozwoli bowiem na stosowanie niższych stawek podatku. Gdyby nie korzyści podatkowe, racjonalnie działający podmiot nie postąpiłby w ten sposób.

Z podobną decyzją spotkał się wspólnik spółki komandytowej. Świadczył on dla niej usługi pośrednictwa oraz badania rynku i chciał je opodatkować ryczałtem. Jemu także organ podatkowy odmówił wydania interpretacji, zarzucając obejście przepisów. Uznał, że korzyści z umów ma i spółka, i wspólnik, a to już niedozwolona optymalizacja (oba przykłady za rp.pl).

Co ciekawe, zmiana podejścia wynikająca z odmownych decyzji otrzymywanych przez podatników, która dotychczas nie znalazła odzwierciedlenia w interpretacjach indywidualnych, nie wynika ze zmiany przepisów prawa. W świetle ustaw podatkowych wspólnik prowadzący np. jednoosobową działalność, może zatem zawrzeć ze swoją spółką stosowną umowę, na mocy której będzie na jej rzecz świadczył usługi, a spółka będzie mu płacić wynagrodzenie na podstawie wystawianych faktur.

Co więcej – świadczenie usług na rzecz spółki nieodpłatnie przez wspólnika skutkuje rozpoznaniem świadczenia do opodatkowania w spółce. Jednakże to już oczywiście fiskusowi nie przeszkadza…

Należy jednak mieć na uwadze, iż, pomimo zgodności z przepisami prawa, wciąż mamy do czynienia z transakcjami pomiędzy podmiotami powiązanymi, które choćby z tego względu wymagają szczególnej ostrożności.  Aby zminimalizować ryzyko podważenia umowy o współpracy wspólnika (zwłaszcza członka zarządu) ze swoją spółką, warto przestrzegać kilku istotnych zasad…

Czynności wynikające z umowy nie powinny pokrywać się z obowiązkami zarządczymi

Członek zarządu powinien fakturować spółkę z tytułu pełnienia innych funkcji niż związane z jego obowiązkami w zarządzie, ponieważ w ten sposób otrzymywałby pieniądze dwukrotnie za te same czynności, co szybko dostrzeże skarbówka. Umowa zawierana pomiędzy członkiem zarządu a spółką musi zatem w precyzyjny sposób określać zakres usług. Nie mogą one pokrywać się z czynnościami kierowniczymi (w szczególności chodzi o usługi zarządzania i kierowania sprawami spółki).

Czynności wynikające z umowy powinny być faktycznie realizowane.

Nikogo nie trzeba przekonywać, że wystawianie pustych faktur stanowi  poważne naruszenie prawa podatkowego. Wydaje się to oczywiste, ale umowy między wspólnikiem i spółką notorycznie kwestionowane są przez Urzędy Skarbowe, jako umowy fikcyjne. Pamiętajmy więc, że aby uchronić się przed podważeniem umowy przez fiskusa nie powinno się wystawiać faktur za usługi, które nigdy nie zostały podjęte ani zrealizowane. W skrajnych przypadkach może to być nawet uznane za oszustwo podatkowe. Dlatego też tak ważnym, jest, aby te usługi były odpowiednio dokumentowane. Ważne jest też to, by pozostał po nich stosowny ślad, który podatnik będzie w stanie wykazać w razie kontroli urzędu skarbowego.

Warunki umowy powinny odpowiadać warunkom rynkowym.

Przepisy prawa podatkowego wprost stanowią, że podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Kwota za realizację tych usług na fakturach musi odpowiadać cenom rynkowym. Nie można zatem sztucznie i rażąco zawyżać cen za wykonywane usługi- muszą one odpowiadać realiom rynkowym i zostać właściwie udokumentowane.

Na ten moment trudno stwierdzić, czy zmiana podejścia fiskusa ma charakter ogólnosystemowy, czy są to indywidualne sporadyczne przypadki. Z pewnością jednak należy wzmocnić w tej kwestii czujność i obserwować dalsze kroki organów podatkowych.

W kancelarii realizujemy wiele zleceń mających na celu uporządkowanie form współpracy zarządów, jak i wspólników ze spółkami. Pomagamy tak ustrukturyzować czynności, by organy podatkowe nie mogły ich podważyć. Dlatego zapraszamy Państwa do kontaktu z nami, jeżeli w tym zakresie chcielibyście Państwo uporządkować ten obszar prowadzonego biznesu.

O kolejnych etapach w kształtowaniu się linii interpretacyjnej w kwestii fakturowania spółki przez jej wspólników będziemy Państwa informować na bieżąco!