Inwestowanie w odnawialne źródła energii, takie jak biogazownie, staje się coraz bardziej atrakcyjne dla przedsiębiorstw. W odpowiedzi na rosnące zainteresowanie ekologicznymi i zrównoważonymi formami produkcji energii, wiele krajów wprowadza preferencje podatkowe mające zachęcić przedsiębiorców do inwestowania w te technologie. W poniższym artykule omówimy różne formy wsparcia dostępne dla firm działających w obszarze odnawialnych źródeł energii w Polsce.

Energia Plus

Jest to ogólny program finansujący przedsięwzięcia, których celem jest zmniejszenie negatywnych działań wpływających na środowisko. W te przedsięwzięcia wliczają się również instalacje biogazowe. Aktualny nabór do czwartej „edycji” tego rządowego programu trwa do 13 grudnia 2024 roku. Dofinansowanie udzielone jest w formie preferencyjnej pożyczki z możliwością umorzenia części jej kapitału (do 10% uzyskanego kapitału, nie więcej niż 1 mln zł) na inwestycje związane między innymi z nowymi źródłami ciepła i energii elektrycznej. Mowa tutaj o przedsięwzięciach dotyczących budowy lub przebudowy (tj. modernizacji) jednostek wytwórczych wraz z podłączeniem ich do sieci dystrybucyjnej / przesyłowej, w których do produkcji energii wykorzystuje się energię ze źródeł odnawialnych.

Kwota alokacji dla dofinansowania w formie pożyczki wynosi ok. 576 mln zł, a zatem wnioski są przyjmowane do 13 grudnia 2024 roku lub do wyczerpania alokacji środków. Głównymi beneficjentami programu są przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy prawo przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.

Polska Strefa Inwestycji (PSI)

Jest to forma ulgi podatkowej na realizację nowej inwestycji i skorzystać z niej można na terenie całej Polski, niezależnie od wielkości firmy. Wsparcie jest przyznawane firmom z sektora przemysłu oraz nowoczesnych usług i przejawia się ono w postaci zwolnienia z podatku dochodowego CIT (lub PIT). 

Limit takowego zwolnienia liczony jest jako procent od poniesionych nakładów (kosztów) inwestycyjnych lub dwuletnich kosztów zatrudnienia nowych pracowników. Intensywność pomocy płynąca z tej ulgi (tj. wysokość procentowa pomocy publicznej) zależy w tym wypadku od wielkości przedsiębiorcy jak również wybranej lokalizacji. Przykładowo, w województwach lubelskim, podkarpackim, podlaskim, świętokrzyskim czy warmińsko-mazurskim, przedsiębiorca może odzyskać aż 50% poniesionych kosztów (jest to maksymalna intensywność pomocy wynikającej z ulgi). Próg ten dotyczy dużych firm, ponieważ w przypadku średnich przedsiębiorstw jest on zwiększony o 10% co daje maksymalna intensywność pomocy na poziomie 60%, a dla małych i mikro firm próg ten zwiększony jest o 20% względem dużych firm i maksymalna intensywność plasuje się na poziomie 70%.

Jak zatem widać wielkość pomocy różni się względem wielkości firmy oraz przedsiębiorstwa muszą pamiętać, że różnica będzie też wynikała z województwa, w którym inwestycja będzie się odbywać.

Kolejnym ograniczeniem w uldze jest czas, kiedy przedsiębiorstwo może skorzystać z pomniejszonego podatku. Znowu, w zależności od województwa lub (pod)regionu, okresy te będą wynosić 10, 12 lub 15 lat albo do momentu wykorzystania limitu zwolnienia. 

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (B+R)

Działalność w zakresie odnawialnych źródeł energii w wielu przypadkach może także  kwalifikować się do korzyści podatkowych wynikających z dobrze znanej polskim przedsiębiorcom ulgi badawczo-rozwojowej. Biogazownie, poprzez swoją innowacyjność i wkład w rozwój ekologicznych rozwiązań energetycznych, mogą być traktowane jako działalność innowacyjna, spełniająca kryteria działalności badawczo-rozwojowej. 

Przedmiotowa preferencja uprawnia podatników do dodatkowego odliczenia od podstawy opodatkowania nawet do 200% wydatków poniesionych na działalność B+R, zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów. Korzyść podatkowa może być znaczna, dlatego warto, aby przedsiębiorcy prowadzący działalność w tym obszarze przeanalizowali ją pod kątem spełniania warunków do skorzystania z ulgi B+R.

Ulga inwestycyjna

Kolejna preferencja dotyczy podatku rolnego. Podatnicy mają możliwość skorzystania z ulgi inwestycyjnej z tytułu wydatków poniesionych na zakup i zainstalowanie urządzeń do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód). Z ulgi inwestycyjnej można skorzystać po zakończeniu inwestycji, poprzez odliczanie od należnego podatku rolnego od gruntów położonych na terenie gminy, w której została zrealizowana inwestycja, 25% nakładów inwestycyjnych udokumentowanych rachunkami. Ze wskazanej ulgi można korzystać do czasu wyczerpania limitu 25%, nie dłużej jednak niż przez okres 15 lat.

Amortyzacja jednorazowa dla maszyn i urządzeń nabytych fabrycznie

Kotły i maszyny energetyczne; maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania; specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty; urządzenia techniczne oraz narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie – czyli środki trwałe zaliczane do grup 3-6 oraz 8 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), mogą zostać poddane odpisom amortyzacyjnym jednorazowo do wysokości kwoty 100 tys. zł w danym roku podatkowym. Głównym warunkiem jest to, że wartość takowego środka trwałego nabytego fabrycznie nie może być mniejsza niż 10 tys. zł. Przedsiębiorcy muszą pamiętać, że odpisy nie obejmują tylko rozliczenia kosztów nabycia po przyjęciu i wpisaniu maszyny do ewidencji KŚT, ale również dotyczą one wcześniej dokonanych wpłat czy zaliczek na poczet nabycia środków trwałych.

Wspomniany limit 100 tys. zł stanowi więc sumę wpłat zaliczek rozliczonych jako bieżące koszty, ale również dokonanych odpisów amortyzacyjnych od nabytych środków trwałych. Należy pamiętać, że limit 100 tys. zł odnosi się łącznie do wszystkich wspólników spółki w przypadku spółki nieposiadające osobowości prawnej.

To tylko kilka z dostępnych narzędzi, które mogą przyczynić się do obniżenia zobowiązań podatkowych firm działających w obszarze odnawialnych źródeł energii. Dobór odpowiedniego rozwiązania wymaga oczywiście analizy indywidualnego przypadku. Zachęcamy jednak do zainteresowania się możliwościami, które oferuje prawodawca, aby maksymalnie wykorzystać ich potencjał, a tym samym dzięki zaoszczędzonym środkom wspierać dalszy rozwój firmy.