Stawka VAT na subpartycypacji trafiła do rozstrzygnięcia do Trybunału Sprawiedliwości UE

Trybunał Sprawiedliwości UE rozstrzygnie, czy odpłatne nabycie praw do pożytków z tytułu spłaty cudzej wierzytelności korzysta ze zwolnienia w podatku od towarów i usług.

Pytanie zadał Naczelny Sąd Administracyjny. Chodzi o umowę subpartycypacji, w ramach której można wyszczególnić trzy strony, tj. dłużnika, inicjatora (wierzyciela np. z tytułu umów handlowych) i subpartycypanta.
Subpartycypacja jest szczegółowo zdefiniowana w art. 183 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 95 ze zm.). Z przepisu tego wynika, że subpartycypantem może być wyłącznie zamknięty fundusz inwestycyjny (sekurytyzacyjny).

Umowy o subpartycypację zakładają zbycie praw do przyszłych pożytków (tj. przepływów finansowych) wynikających z posiadanych przez tzw. inicjatora wierzytelności czy należności z zawartych kontraktów. W efekcie, na tzw. podmiot przejmujący przechodzi ryzyko kredytowe, w tym ryzyko braku uregulowania wierzytelności czy zobowiązań płynących z zawartego kontraktu. Przy czym, w dalszym ciągu wierzytelność/kontrakt pozostaje w majątku inicjatora i to inicjator pozostaje wyłączonym uprawnionym z zawartej umowy czy posiadanej wierzytelności.
W ramach przedmiotowych umów, przejmujący zobowiązuje się do zapłaty na rzecz inicjatora z góry ustalonej kwoty pieniężnej (tzw. opłaty inicjalnej), a inicjator zobowiązuje się do przekazywania przejmującemu przyszłych strumieni pieniężnych z wierzytelności czy należności z kontraktów.

Podmioty będące stroną subpartycypacji wielokrotnie zwracały się o potwierdzenie czy transakcja ta może być objęta zwolnieniem z VAT. Na etapie interpretacji decyzje organów podatkowych były negatywne i sprawy trafiały do sądów, które już były bardziej przychylne dla podatników. Sprawa ta jest również konsekwencją zapytania Funduszu o kwalifikację transakcji subpartycypacji do podatku VAT.