Podatkowe aspekty inwestycji w biogazownie: ulgi, amortyzacja i opodatkowanie

Biogazownie stają się coraz bardziej istotnym elementem strategii energetycznej Polski. Z jednej strony wspierają produkcję energii odnawialnej, a z drugiej pomagają w ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych oraz zarządzaniu odpadami. Inwestycje w biogazownie wiążą się z różnymi aspektami podatkowymi, które warto dokładnie zrozumieć. W tym artykule omówimy ulgi podatkowe, amortyzację i jej stawki, a także zasady opodatkowania przy zakupie komponentów oraz sprzedaży energii z biogazu.

Czym są biogazownie?

Biogazownie to instalacje, które przetwarzają biomasę, w tym odpady organiczne, na biogaz poprzez proces fermentacji beztlenowej. Biogaz składa się głównie z metanu i dwutlenku węgla i może być wykorzystywany do produkcji energii elektrycznej, cieplnej lub biopaliwa.

W Polsce funkcjonuje ponad 380 instalacji biogazowych, głównie na terenach rolniczych. Wykorzystują one jako surowiec wsadowy gnojowicę, obornik, resztki roślinne oraz pozostałości z przemysłu rolno-spożywczego. Dzięki temu przyczyniają się do produkcji energii oraz ograniczenia ilości odpadów i emisji gazów cieplarnianych, stanowiąc doskonały przykład gospodarki o obiegu zamkniętym.

Ulgi podatkowe dla inwestujących w biogazownie

Ulga Inwestycyjna

Inwestujący w biogazownie będący podatnikami podatku rolnego, mogą skorzystać przede wszystkim z ulgi inwestycyjnej, która pozwala na odliczenie od należnego podatku rolnego 25% poniesionych nakładów inwestycyjnych. Ulga jest przyznawana na wniosek rolnika po zakończeniu inwestycji i jest dostępna na okres do 15 lat. Wydatki kwalifikujące się do ulgi obejmują m.in. zakup i instalację urządzeń do wykorzystania naturalnych źródeł energii, takich jak biogaz.

Przykład:

Rolnik zainwestował 200 000 zł w budowę biogazowni. Po zakończeniu inwestycji i złożeniu wniosku o ulgę, rolnik może odliczyć 25% poniesionych kosztów, czyli 50 000 zł, od podatku rolnego.

Ulga badawczo-rozwojowa

Działalność w zakresie odnawialnych źródeł energii w wielu przypadkach może także kwalifikować się do korzyści podatkowych wynikających z dobrze znanej polskim przedsiębiorcom ulgi badawczo-rozwojowej. Biogazownie, poprzez swoją innowacyjność i wkład w rozwój ekologicznych rozwiązań energetycznych, mogą być traktowane jako działalność innowacyjna, spełniająca kryteria działalności badawczo-rozwojowej.

Przedmiotowa preferencja uprawnia podatników do dodatkowego odliczenia od podstawy opodatkowania nawet do 200% wydatków poniesionych na działalność B+R, zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów. Korzyść podatkowa może być znaczna, dlatego warto, aby przedsiębiorcy prowadzący działalność w tym obszarze przeanalizowali ją pod kątem spełniania warunków do skorzystania z ulgi B+R.

Dotacje i programy wsparcia

W Polsce dostępne są również programy wsparcia krajowe i unijne, oferujące dotacje i preferencyjne warunki kredytowe dla inwestycji w biogazownie. Programy te mogą znacząco obniżyć koszty inwestycji i przyspieszyć zwrot z inwestycji.

Amortyzacja biogazowni

Biogazownie są zaliczane do środków trwałych, które podlegają amortyzacji. W zależności od specyfiki instalacji oraz maszyn wchodzących w jej skład, biogazownia powinna zostać odpowiednio zaklasyfikowana według grupowania Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), co pozwali na zastosowanie odpowiednich stawek amortyzacyjnych.

Standardowe stawki amortyzacyjne dla biogazowni lub jej części składowych wynoszą od 7% do 10% rocznie. Warto w tym kontekście zwrócić jednak uwagę na ostatnią interpretację indywidualną Dyrektora KIS z dnia 11 czerwca 2024 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.222.2024.1.BS), który potwierdził, że instalacja biogazowni może być amortyzowana stawką 10 % w skali rocznej, jako należąca do grupy 2 – Budowle oraz obiekty, rodzaj 211 – „Przewody sieci technologicznych wewnątrzzakładowych” (choć klasyfikacja ta nie podlegała ocenie organu). 

W pewnych przypadkach możliwe jest także zastosowanie amortyzacji degresywnej, która pozwala na szybsze odpisy amortyzacyjne w pierwszych latach użytkowania instalacji.

Opodatkowanie zakupu komponentów

VAT na zakup komponentów

Zakup komponentów do budowy biogazowni, takich jak reaktory, zbiorniki i systemy rurociągów, jest zasadniczo obciążony standardową stawką VAT w wysokości 23%. Jednak w przypadku rolników ryczałtowych należy pamiętać o możliwości zwrotu części VAT za zakupione materiały i urządzenia.

Koszty uzyskania przychodów

Koszty zakupu i montażu biogazowni mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, co obniża podstawę opodatkowania dochodu. Jest to szczególnie korzystne dla przedsiębiorstw, które mogą w ten sposób zmniejszyć swoje zobowiązania podatkowe.

Opodatkowanie podatkiem dochodowym sprzedaży energii z biogazu

Dochody uzyskane ze sprzedaży energii elektrycznej i cieplnej produkowanej z biogazu są opodatkowane podatkiem dochodowym. Dla osób fizycznych są one traktowane jako przychód z innych źródeł, bądź też jako przychód z działalności gospodarczej opodatkowany według skali podatkowej (12% lub 32%), podatkiem liniowym (19%) lub też ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. 

Powyższe potwierdził Dyrektor KIS uznając, że przychody uzyskane ze sprzedaży energii elektrycznej pochodzącej z biogazu rolniczego wytworzonego w mikroinstalacji nie kwalifikują się jako przychody z działalności rolniczej, a tym samym podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych. Organ stwierdził, że proces wytwarzania energii elektrycznej z biogazu nie stanowił działalności rolniczej, ponieważ nie polegał na bezpośrednim wykorzystaniu produktów rolnych w ich naturalnym stanie. Tym samym, na podstawie art. 10 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sprzedaż energii elektrycznej pochodzącej z biogazu rolniczego jest traktowana jako przychód z innych źródeł i podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych (Interpretacja indywidualna z dnia 18 stycznia 2024 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.620.2023.5.KP).

Nowe regulacje i ułatwienia

Ustawa z 13 lipca 2023 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych wprowadziła szereg ułatwień dla inwestorów. Nowe przepisy uprościły proces wydawania pozwoleń na budowę biogazowni, a także ich przyłączania do sieci energetycznej. Dodatkowo, biogazownie rolnicze zlokalizowane na terenach wiejskich zostały zwolnione z obowiązku zmiany przeznaczenia gruntów oraz ich wyłączenia z produkcji rolnej.

Podsumowanie

Inwestycje w biogazownie stanowią atrakcyjną opcję dla rolników i przedsiębiorców zainteresowanych produkcją energii odnawialnej. Dzięki dostępnym ulgom podatkowym, możliwości amortyzacji oraz korzystnym regulacjom prawnym, inwestycje te mogą przynieść znaczne korzyści finansowe i ekologiczne. Kluczowe jest jednak dokładne zrozumienie wszystkich aspektów podatkowych i prawnych, aby w pełni wykorzystać dostępne preferencje i wsparcie.

Jeśli mają Państwo dodatkowe pytania dotyczące podatkowych aspektów inwestycji w biogazownie lub potrzebują wsparcia w zakresie ich wdrożenia, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.