Każdy biznes, aby móc prawidłowo funkcjonować, wymaga odpowiednich nakładów finansowych na każdym etapie rozwoju – w celu sfinansowania planowanych inwestycji, pokrycia własnych zobowiązań bądź też niespodziewanych wydatków. W branży technologii medycznych potrzeby finansowania obejmują przede wszystkim szeroko wykorzystywany sprzęt medyczny, taki jak m.in. aparatura diagnostyczna, sprzęt laboratoryjny, rentgeny, skanery, analizatory, ale również potrzebne do działalności medycznej oprogramowania i sprzęt IT. Wiele z takich urządzeń jest drogich, ale na szczęście przedsiębiorcy mają sporo możliwości ich finansowania bez konieczności angażowania własnych środków. Wybór odpowiedniego źródła finansowania zależy od różnych czynników, a z perspektywy podatkowej, przede wszystkim od statusu przedsiębiorcy w kontekście VAT.

Wśród różnorakich źródeł finansowania zewnętrznego takich jak dotacje, emisja akcji, faktoring, kredyt firmowy czy pożyczka, wciąż jednym z najczęściej wybieranych rozwiązań w kontekście finansowania urządzeń jest leasing.

Aby świadomie podjąć decyzję o zawarciu umowy leasingu, warto poznać konsekwencje podatkowe, które wiążą się z tą formą wsparcia. 

Leasing finansowy czy leasing operacyjny? 

Na rynku są dostępne dwa podstawowe rodzaje leasingu – operacyjny oraz finansowy, które różnią się w zakresie skutków podatkowych. 

Leasing operacyjny 

Największa różnica polega na tym, że w przypadku leasingu operacyjnego, właścicielem finansowanego urządzenia pozostaje firma leasingowa, co oznacza, że to firma leasingowa, a nie leasingobiorca, amortyzuje sprzęt. Natomiast przedsiębiorca, płacąc comiesięczne raty, może je w całości wliczyć w koszty uzyskania przychodu (zarówno część odsetkową jak i kapitałową). Co jednak istotne- w przypadku leasingu operacyjnego nie ma konieczności opłacania kosztów VAT w całości przy pierwszej racie; VAT jest rozliczany w miesięcznych ratach leasingowych, nie płaci się go jednorazowo, ale jest on rozłożony w czasie. Płacąc podatek w comiesięcznej racie leasingowej, leasingobiorca zachowuje prawo do odliczenia VAT, jeżeli jest czynnym podatnikiem VAT.

Druga różnica w zakresie rozliczeń wynika z faktu, że leasing operacyjny kwalifikowany jest jako usługa, a nie jako dostawa towarów. W konsekwencji firmy z sektora medycznego muszą opłacać podatek VAT w stawce  23-proc. Ten czynnik może być szczególnie niekorzystny dla przedsiębiorców z branży medycznej, którzy korzystają ze zwolnienia z VAT, gdyż nie mogą oni skorzystać z mechanizmu odliczenia.  

Leasing finansowy

W przypadku leasingu finansowego właścicielem ekonomicznym leasingowanego sprzętu jest leasingobiorca, co oznacza możliwość zaliczania do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych. 

Natomiast minusem tego rozwiązania jest fakt, że w porównaniu do leasingu operacyjnego, przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów firmowych tylko część odsetkową raty leasingowej. Ponadto wybór tej usługi wiąże się z koniecznością zapłaty z góry całego podatku VAT, przypadającego na wszystkie raty leasingowe za cały okres finansowania. Konieczność poniesienia jednorazowo tak dużego wydatku często jest czynnikiem obniżającym atrakcyjność tej formy finansowania. 

Jednakże, analizując opłacalność tego rodzaju wsparcia, trzeba wziąć pod uwagę, że leasing finansowy, w przeciwieństwie do leasingu operacyjnego, traktowany jest jako dostawa, a więc podlega opodatkowaniu VAT stawką właściwą dla środka trwałego. Zważywszy na to, że sprzęt medyczny zazwyczaj podlega 8-proc. stawce podatku, wybór leasingu finansowego może okazać się bardziej korzystny. Gdyby ten sam sprzęt był finansowany poprzez leasing operacyjny, wiązałoby się to zastosowaniem 23-proc. stawki podatku VAT.

Leasing samochodu osobowego – specyficzne regulacje 

Omówione wyżej zasady są uniwersalne dla leasingu różnego rodzaju urządzeń. Warto jednakże zwrócić uwagę na specyficzne regulacje odnoszące się do przypadku, gdy przedmiotem umowy jest samochód osobowy. Ustawodawca przewidział ograniczenia w zakresie możliwości zaliczania do kosztów podatkowych wydatków związanych z umową leasingową.

W przypadku samochodu firmowego w leasingu finansowym- jak zostało wspomniane- przedsiębiorca może przez czas trwania umowy można dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej. Jednakże odliczeń można dokonywać do limitu 150 tys. zł (225 tys. zł w przypadku samochodów elektrycznych)- proporcjonalnie w stosunku do wartości samochodu osobowego.

Natomiast w przypadku samochodu w leasingu operacyjnym, gdzie przedsiębiorca który nie amortyzuje przedmiotu leasingu, może on do kosztów uzyskania przychodów zaliczyć wydatki związane ze spłatą rat leasingowych jedynie do wysokości 150 tys. zł w stosunku do wartości samochodu osobowego.

Warto jednocześnie zaznaczyć, że do wartości limitu 150 tys. zł wlicza się wydatki związane ze spłatą rat leasingowych, a więc opłatę wstępną, część kapitałową rat leasingowych i opłatę końcową, a także ubezpieczenie. Część odsetkowa może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w całości. 

Podsumowując, opłacalność wyboru leasingu jako źródła finansowania zależy od wielu indywidualnych czynników, w tym od rodzaju leasingu, środka, który ma być leasingowany czy posiadania statusu podatnika VAT przez przedsiębiorcę. Ważne jest natomiast przy wyborze uwzględnienie konsekwencji podatkowych związanych z daną formą zewnętrznego wsparcia i dokonanie wyboru, który będzie najbardziej korzystny w danym przypadku.