Zmiana podejścia fiskusa? Fakturowanie własnej spółki już nie takie oczywiste…
Wystawianie faktur własnej spółce przez wspólników jest jednym z popularnych sposobów na ograniczenie bolesnych skutków podwójnego opodatkowania zysków osób prawnych. W praktyce bardzo często wspólnicy w ramach prowadzonych jednoosobowych działalności gospodarczych wykonują różne czynności dla swoich spółek (najczęściej są to usługi szkoleniowe lub pośrednictwa). Za usługi te wystawiają spółce fakturę. Spółka zalicza taką fakturę w koszty uzyskania przychodów. Dzięki czemu obniżony zostaje dochód podlegający opodatkowaniu, a w konsekwencji sam podatek CIT. Oprócz tego, z otrzymanej faktury spółka może odliczyć podatek VAT. Wspólnik także ma korzyści z takiego sposobu rozliczeń. Dochód może zostać opodatkowany według zasad i stawek wybranej, korzystniejszej formy opodatkowania. Zazwyczaj jest to podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Najczęściej zatem dzięki takiemu rozliczaniu łączne obciążenia podatkowe są niższe (w porównaniu do podwójnego opodatkowania przy wypłacie zysku ze spółek). Tym samym, niższy jest wpływ do budżetu państwa… co w ostatnim czasie zaczęło przeszkadzać organom podatkowym.
Jakie stanowisko prezentuje fiskus w sprawie fakturowania spółki?
O ile dotychczas ta praktyka, była akceptowana przez organy podatkowe, to ostatnio zauważa się zmianę podejścia skarbówki w tej kwestii. Fiskus zaczął dostrzegać w tym rozwiązaniu próbę obejścia prawa! Podatnicy, zwracający się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie rozliczania usług wykonywanych dla spółki, w której są wspólnikami. Otrzymują decyzje o odmowie wydania interpretacji. Zgodne z przepisami, fiskus może odmówić wydania interpretacji m.in. gdy dojdzie do wniosku, że w sprawie ma zastosowanie klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania.
„ Przypuszczamy, że Pani sposób działania może być sztuczny. A celem jest osiągnięcie sprzecznych z przepisami korzyści podatkowych”. Tak przykładowo napisał fiskus dentystce, która chciała na podstawie umowy B2B rozliczać ryczałtem usługi stomatologiczne oraz szkoleniowe wykonywane dla spółki komandytowej, w której jest wspólniczką. Fiskus stwierdził, że wynagrodzenie dla dentystki to efektywne podatkowo narzędzie do przekazania jej środków pieniężnych. W ocenie skarbówki, założenie działalności gospodarczej i świadczenie usług dla własnej spółki pozwoli bowiem na stosowanie niższych stawek podatku. Gdyby nie korzyści podatkowe, racjonalnie działający podmiot nie postąpiłby w ten sposób.
Z podobną decyzją spotkał się wspólnik spółki komandytowej. Świadczył on dla niej usługi pośrednictwa oraz badania rynku i chciał je opodatkować ryczałtem. Jemu także organ podatkowy odmówił wydania interpretacji, zarzucając obejście przepisów. Uznał, że korzyści z umów ma i spółka, i wspólnik, a to już niedozwolona optymalizacja (oba przykłady za rp.pl).
Co ciekawe, zmiana podejścia wynikająca z odmownych decyzji otrzymywanych przez podatników, która dotychczas nie znalazła odzwierciedlenia w interpretacjach indywidualnych, nie wynika ze zmiany przepisów prawa. W świetle ustaw podatkowych wspólnik prowadzący np. jednoosobową działalność, może zatem zawrzeć ze swoją spółką stosowną umowę, na mocy której będzie na jej rzecz świadczył usługi, a spółka będzie mu płacić wynagrodzenie na podstawie wystawianych faktur.
Co więcej – świadczenie usług na rzecz spółki nieodpłatnie przez wspólnika skutkuje rozpoznaniem świadczenia do opodatkowania w spółce. Jednakże to już oczywiście fiskusowi nie przeszkadza…
Należy jednak mieć na uwadze, iż, pomimo zgodności z przepisami prawa, wciąż mamy do czynienia z transakcjami pomiędzy podmiotami powiązanymi, które choćby z tego względu wymagają szczególnej ostrożności. Aby zminimalizować ryzyko podważenia umowy o współpracy wspólnika (zwłaszcza członka zarządu) ze swoją spółką, warto przestrzegać kilku istotnych zasad…
Czynności wynikające z umowy nie powinny pokrywać się z obowiązkami zarządczymi
Członek zarządu powinien fakturować spółkę z tytułu pełnienia innych funkcji niż związane z jego obowiązkami w zarządzie, ponieważ w ten sposób otrzymywałby pieniądze dwukrotnie za te same czynności, co szybko dostrzeże skarbówka. Umowa zawierana pomiędzy członkiem zarządu a spółką musi zatem w precyzyjny sposób określać zakres usług. Nie mogą one pokrywać się z czynnościami kierowniczymi (w szczególności chodzi o usługi zarządzania i kierowania sprawami spółki).
Czynności wynikające z umowy powinny być faktycznie realizowane.
Nikogo nie trzeba przekonywać, że wystawianie pustych faktur stanowi poważne naruszenie prawa podatkowego. Wydaje się to oczywiste, ale umowy między wspólnikiem i spółką notorycznie kwestionowane są przez Urzędy Skarbowe, jako umowy fikcyjne. Pamiętajmy więc, że aby uchronić się przed podważeniem umowy przez fiskusa nie powinno się wystawiać faktur za usługi, które nigdy nie zostały podjęte ani zrealizowane. W skrajnych przypadkach może to być nawet uznane za oszustwo podatkowe. Dlatego też tak ważnym, jest, aby te usługi były odpowiednio dokumentowane. Ważne jest też to, by pozostał po nich stosowny ślad, który podatnik będzie w stanie wykazać w razie kontroli urzędu skarbowego.
Warunki umowy powinny odpowiadać warunkom rynkowym.
Przepisy prawa podatkowego wprost stanowią, że podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Kwota za realizację tych usług na fakturach musi odpowiadać cenom rynkowym. Nie można zatem sztucznie i rażąco zawyżać cen za wykonywane usługi- muszą one odpowiadać realiom rynkowym i zostać właściwie udokumentowane.
Na ten moment trudno stwierdzić, czy zmiana podejścia fiskusa ma charakter ogólnosystemowy, czy są to indywidualne sporadyczne przypadki. Z pewnością jednak należy wzmocnić w tej kwestii czujność i obserwować dalsze kroki organów podatkowych.
W kancelarii realizujemy wiele zleceń mających na celu uporządkowanie form współpracy zarządów, jak i wspólników ze spółkami. Pomagamy tak ustrukturyzować czynności, by organy podatkowe nie mogły ich podważyć. Dlatego zapraszamy Państwa do kontaktu z nami, jeżeli w tym zakresie chcielibyście Państwo uporządkować ten obszar prowadzonego biznesu.
O kolejnych etapach w kształtowaniu się linii interpretacyjnej w kwestii fakturowania spółki przez jej wspólników będziemy Państwa informować na bieżąco!