Jak zidentyfikować schemat podatkowy?

W ostatnich latach polski prawodawca poświęca wiele uwagi problemowi agresywnej optymalizacji podatkowej i unikaniu opodatkowania. W celu ograniczenia tego zjawiska wprowadzane są różnorodne mechanizmy. Mają one na celu uszczelnienie systemu podatkowego.

Jednym z takich środków są regulacje dotyczące schematów podatkowych (MDR) oraz obowiązek ich raportowania właściwym organom.

Ideą przepisów o schematach podatkowych jest udostępnienie administracji podatkowej informacji o planowaniu podatkowym o wysokim ryzyku potencjalnego podlegania pod klauzulę o unikaniu opodatkowania. Dzięki raportowaniu takich czynności przez podatników organy mogą na bieżąco monitorować transakcje podatkowe. Szczególnie te, które mają potencjalnie wpływ na zmniejszenie podatku, poprzez wykorzystywanie luk prawnych lub złożonych struktur finansowych.

Świadomość, czym jest schemat podatkowy oraz jak go identyfikować w prowadzonej działalności gospodarczej jest niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa firmie. Wystąpienie schematu podatkowego przy jednoczesnym spełnieniu  dodatkowych warunków podlega bowiem obowiązkowi raportowania MDR. Zaniechanie lub niepoprawne dopełnienie tych obowiązków może natomiast pociągnąć  przedsiębiorcę do odpowiedzialności związanej z negatywnymi konsekwencjami finansowymi.

Identyfikacja schematu podatkowego w dwóch krokach.

W dużym uproszczeniu nakreślimy Państwu jak sprawdzić, czy na firmie ciąży obowiązek raportowania MDR.

Krok. 1.  Przegląd transakcji firmy- weryfikacja pod kątem spełnienia definicji schematu podatkowego.

Skrótowe wyjaśnienie czym jest schemat podatkowy nienależny do prostych zadań. Przepisy definiują go jako uzgodnienie, przez które należy rozumieć czynność lub zespół powiązanych ze sobą czynności, w tym czynność planowaną lub zespół czynności planowanych, których co najmniej jedna strona jest podatnikiem lub które mają, lub mogą mieć wpływ na powstanie, lub niepowstanie obowiązku podatkowego.

Ponadto, aby mówić, iż dane uzgodnienie jest schematem podatkowym, musi ono należeć do jednej z trzech kategorii przypadków:

1. spełniać kryterium głównej korzyści oraz posiada ogólną cechę rozpoznawczą (oba warunki muszą być spełnione łącznie),
2. posiadać szczególną cechę rozpoznawczą (bez warunku głównej korzyści),
3. posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą (bez warunku głównej korzyści).

Na dużym poziomie ogólności można wskazać, że kryterium głównej korzyści jest spełnione wtedy, gdy motywacją przy wyborze sposobu realizacji danego celu gospodarczego/przeprowadzanej transakcji było przede wszystkim osiągnięcie korzyści podatkowej.

Odnosząc się natomiast do ogólnych cech rozpoznawczych, należy zauważyć, że jest ich 11 i lista ta zawarta jest w przepisach Ordynacji podatkowej. Przykładowo będzie to sytuacja, gdy promotor (np. doradca) i korzystający (spółka) zobowiązali się do zachowania w tajemnicy wdrażanego uzgodnienia. Podobnie w przypadku szczególnych cech rozpoznawczych i innych szczególnych cech rozpoznawczych- ich zamknięty katalog także zawarty jest w przepisach. Szczególną cechą rozpoznawczą jest przykładowo sytuacja, gdy ten sam dochód lub majątek korzysta z metod mających na celu unikanie podwójnego opodatkowania w więcej niż jednym państwie.

Pod kątem tych przesłanek należy zatem przeanalizować wszelkie wdrażane w przedsiębiorstwie uzgodnienia, przeprowadzane czynności restrukturyzacyjne, wnoszone aporty czy transakcje z podmiotami powiązanymi.

Krok 2. Sprawdzenie, czy spółka jest kwalifikowanym korzystającym.

Samo spełnienie definicji schematu podatkowego nie determinuje automatycznie konieczności przekazania do Szefa KAS informacji o schemacie podatkowym. Powstanie tego obowiązku  będzie bowiem uzależnione od tego, czy spełnione jest kryterium kwalifikowanego korzystającego.

Kryterium kwalifikowanego korzystającego jest spełnione wtedy, kiedy przekroczone zostaną limity kwotowe jednej z dwóch przesłanek:

1. przychody, koszty, aktywa spółki przekraczają równowartość kwoty 10 mln euro.
2. wartość przedmiotu uzgodnienia przekracza 2,5 mln euro.

Dopiero przekroczenie jednego z ww. progów  powoduje, że schemat podatkowy będzie podlegał obowiązkowi informacyjnemu. W innym przypadku spółka nie jest kwalifikowanym korzystającym. Oznacza to, że nawet jeśli wdrożyła schemat podatkowy krajowy i osiągnęła dzięki temu jakąś korzyść podatkową, nie będzie zobowiązana do raportowania MDR.

Uwaga!

W przypadku schematów podatkowych transgranicznych kryterium kwalifikowanego korzystającego nie musi być spełnione do wystąpienia obowiązku raportowania MDR. Schematy transgraniczne podlegają raportowaniu bez względu na kwoty!

Jeżeli analiza wykaże, że dana czynność  jest schematem podatkowym, a wdrażająca je spółka spełnia kryterium kwalifikowane korzystającego, to spółka jest zobowiązana złożyć informację o schemacie podatkowym do właściwego organu.

Konsekwencje niedopełnienia obowiązków raportowania schematów podatkowych.

Jak wspomnieliśmy na wstępie, niedopełnienie obowiązków w zakresie raportowania MDR może się wiązać z dotkliwymi karami finansowymi. Za niedopełnienie obowiązku w zakresie wprowadzenia i przestrzegania procedury wewnętrznej MDR Ordynacja przewiduje możliwość nałożenia administracyjnych kar pieniężnych do 2 mln zł, która w pewnych przypadkach może wzrosnąć do 10 mln zł. Natomiast Kodeks karny skarbowy przewiduje w tym zakresie karę grzywny do 720 stawek dziennych. Może ona zostać nałożona za nieprzekazanie informacji o schemacie podatkowym właściwemu organowi, albo przekazanie jej po terminie.

Złożoność procesów gospodarczych w różnych przedsiębiorstwach sprawia, że utworzenie pełnej i zamkniętej listy schematów podatkowych podlegających raportowaniu jest niemożliwe. Dlatego też sytuację każdego przedsiębiorcy należy analizować indywidualnie.

W naszej Kancelarii rozumiemy tę unikalność i oferujemy Państwu kompleksową pomoc w zakresie schematów podatkowych. Pomagamy w ich precyzyjnym zidentyfikowaniu, a w razie potrzeby przygotowujemy odpowiednią dokumentację oraz wspieramy Państwa w procesie składania raportów. Profesjonalne i doświadczone podejście do kwestii schematów podatkowych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa Państwa firmie. Wierzymy, że nasza wiedza i zaangażowanie pomogą Państwu skutecznie radzić sobie z wymogami dotyczącymi raportowania MDR. Jeśli mają Państwo jakiekolwiek pytania lub potrzebują dodatkowych informacji, jesteśmy do Państwa dyspozycji.