Połączenie przez przejęcie spółek telekomunikacyjnych – co ze stratą podatkową?

Branża telekomunikacyjna, dynamiczna i konkurencyjna, stale ewoluuje, przynosząc za sobą zmiany, reorganizacje i połączenia między firmami. W obliczu intensywnej konkurencji oraz szybkiego rozwoju technologicznego, spółki telekomunikacyjne często sięgają po strategie reorganizacji i restrukturyzacji. Jednym z często stosowanych podejść są połączenia spółek kapitałowych. Proces integracji działalności spółek (w szczególności należących do jednej grupy kapitałowej) oraz umieszczenie ich w jednym podmiocie gospodarczym zazwyczaj służy wyeliminowania dublujących się kosztów, zbędnych procesów, ograniczenia obowiązków administracyjnych oraz uproszczeniu struktury.

Niemniej jednak, w tych procesach mogą wystąpić kwestie podatkowe, które wymagają szczegółowej analizy. Jedną z nich jest kwestia możliwości rozliczenia straty podatkowej, która nie została rozliczona przez podlegające łączeniu spółki.

Ograniczenia w odliczaniu strat w przypadku połączeń spółek

Zgodnie z zasadą ogólną, przedsiębiorcy mogą odliczać straty przez pięć kolejnych lat, przy czym jednorazowo mogą odjąć do 5 mln zł (a w kolejnych latach nie więcej niż 50 proc. straty). Decydując się jednak na połączenie spółek, przedsiębiorca musi uwzględnić obowiązujące ograniczenia.

Zasadniczo prawo do odliczenia straty przepada, jeżeli w wyniku połączenia spółek (analogicznie w przypadku  nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części) wystąpi przynajmniej jedna z dwóch poniższych przesłanek:

1. Zmieni się przedmiot prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności gospodarczej (w całości lub w części) lub
2.  Zmieni się wspólnik lub wspólnicy w odniesieniu do co najmniej 25 proc. udziałów (akcji) podatnika, co jest badane na koniec roku podatkowego.

Tym samym regulacje w obecnym brzmieniu powodują, że przedsiębiorcy nie będą uprawnieni do rozliczania strat w sytuacjach, kiedy spółka przejęła inne podmioty. W wyniku tego przejęcia przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej jest inny niż przed przejęciem. Przy czym podkreślenia wymaga, że nawet jeśli po zmianie zakresu działalności spółka przejmująca kontynuuje swoją podstawową działalność, ale rozszerza swoje obszary ze względu na różnice w działalności gospodarczej spółki przejmowanej, to spółka nie będzie mogła rozliczyć strat podatkowych z okresu sprzed przejęcia.

Przykład: Spółka „A” zajmująca się utrzymaniem i serwisowaniem infrastruktury telekomunikacyjnej, poniosła stratę w 2022 r. W 2023 r. Spółka przeprowadziła proces przejęcia spółki córki, która zajmowała się również serwisowaniem infrastruktury telekomunikacyjnej, a ponadto usługami reklamowymi.

Po połączeniu, Spółka „A” kontynuuje działalność w dziedzinie telekomunikacji oraz rozszerza swoją działalność na usługi reklamowe. Mimo że struktura udziałowców pozostała niezmieniona, Spółka „A” nie będzie uprawniona do rozliczenia straty podatkowej z 2022 r. Profil działalności w wyniku połączenia uległ rozszerzeniu.

Należy także zwrócić uwagę na drugą przesłankę, tj. na zmianę w strukturze właścicielskiej. Zgodnie z nią, nie będzie możliwe odliczenie strat w sytuacji znaczącej zmiany składu właścicielskiego. W momencie gdy zmieni się co najmniej 25% udziałowców po przejęciu, których nie było na koniec roku podatkowego, w którym poniesiono stratę. Przesłanka ta jest istotna zwłaszcza w sytuacjach, w których dochodzi do tzw. „odwrotnego” przejęcia. Dzieje się tak w sytuacjach, w których spółką przejmującą jest spółka zależna, a spółką przejmowaną – spółka dominująca.

Przypadek połączenia spółek telekomunikacyjnych

W ramach jednej grupy kapitałowej zajmującej się świadczeniem usług telekomunikacyjnych działają dwie spółki- Spółka „A” i Spółka „B”.

Podstawowym przedmiotem działalności Spółki „A” jest działalność związana ze świadczeniem usług telekomunikacyjnych. M.in. z zakresu dostarczania Internetu w technologii światłowodowej. Natomiast działalność Spółki „B” skupia się na robotach związanych z budową linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych. Przy czym Spółka nie prowadzi rozbudowanej działalności gospodarczej (główna działalność spółki to działalność holdingowa). Spółki zależne prowadzą działalność związaną z infrastrukturą telekomunikacyjną. To wpisuje się w model działalności zbliżonej do działalności Spółki „A”.

Jedynym udziałowcem zarówno w Spółce „A”, jak i Spółce „B” jest ten sam podmiot.

Grupa, w ramach której działają powyżej wskazane podmioty, jest w trakcie reorganizacji. W ramach reorganizacji w grupie planowane jest połączenie Spółki „A” i Spółki „B” poprzez przeniesienie całego majątku „A” na „B” za akcje w podwyższonym kapitale zakładowym. Po przeprowadzeniu połączenia udziałowcem Spółki „A” pozostanie ta sama osoba, a Spółka „B” przestanie istnieć. Po planowanych czynnościach reorganizacyjnych, Spółka „A” będzie w dalszym ciągu prowadzić działalność związaną ze świadczeniem usług telekomunikacyjnych. M.in. z zakresu dostarczania Internetu w technologii światłowodowej.

We wcześniejszych latach podatkowych Spółka „A” poniosła straty podatkowe, które nie zostały jak dotąd w całości odliczone.

Czy po dokonaniu połączenia Spółka „A” będzie uprawniona do rozliczania strat podatkowych z lat poprzednich?

Tak.

Zarówno pierwsza jak i druga przesłanka wyłączająca możliwość rozliczenia straty nie będzie spełniona w analizowanym przypadku.

• Połączenie spółek nie spowoduje zmiany faktycznie prowadzonej podstawowej działalności gospodarczej Spółki „A”. Podstawowe źródło przychodów Spółki, tj. przychody ze sprzedaży usług (telekomunikacyjnych), pozostanie bez zmian.
• W wyniku połączenia, wspólnik będący dotychczas jedynym udziałowcem Spółki „A” i „B” otrzyma nowe akcje w podwyższonym kapitale zakładowym „A”. Zatem, w wyniku transakcji wspólnik ten w dalszym ciągu pozostanie jedynym udziałowcem Spółki „A”.

Spółka „A” po połączeniu będzie zatem uprawniona do rozliczenia straty podatkowej na zasadach ogólnych . Potwierdził to także Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 26 października 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.517.2022.1.SG

Z pewnością, zrozumienie skomplikowanych kwestii podatkowych w branży telekomunikacyjnej jest kluczowe dla sukcesu przedsiębiorstw w dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym. Przeanalizowanie zagadnień związanych z rozliczeniem straty podatkowej w kontekście procesów reorganizacyjnych jest jednym z obszarów, które wymagają szczególnej uwagi.

Jako doświadczony zespół ekspertów podatkowych, jesteśmy gotowi służyć Państwu pomocą w tych kwestiach. Jeżeli mają Państwo jakiekolwiek pytania dotyczące podatków, procesów reorganizacyjnych lub innych zagadnień podatkowych związanych z branżą telekomunikacyjną (i nie tylko!), zachęcamy do kontaktu z nami. Nasze wsparcie pozwoli Państwu skoncentrować się na rozwoju biznesu. Jednocześnie mając pełne zaufanie, że sprawy podatkowe są w rękach profesjonalistów.