Zawieranie oddzielnych umów z członkami zarządu, które zobowiązują ich do świadczenia różnorodnych specjalistycznych usług na rzecz spółki, to praktyka biznesowa, która jest szeroko stosowana i dotychczas akceptowana. Taki sposób postępowania niesie ze sobą liczne korzyści. Po pierwsze, wypłacane wynagrodzenie dla takiego członka zarządu może zostać zaliczone jako koszt podatkowy dla spółki. Ponadto, w wielu przypadkach sami członkowie zarządu mają możliwość rozliczania swoich dochodów z tego rodzaju usług ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. A to z kolei pozwala na skorzystanie z korzystnych stawek podatkowych. Wynoszą one 8,5% lub 15%, w zależności od charakteru świadczonych usług.
Zmiana podejścia organów podatkowych?
Do niedawna nie było żadnych istotnych wątpliwości co do legalności i bezpieczeństwa takiego postępowania. Wiele przedsiębiorstw wybierało tę formę współpracy bez wahania. Jednakże, w obecnych czasach zalecamy wykazanie znacznie większej ostrożności w odniesieniu do tego zagadnienia…
W ostatnich miesiącach obserwujemy narastający trend zakwestionowania możliwości opodatkowania ryczałtem usług świadczonych przez członków zarządu na rzecz spółki.
Dyrektor KIS odmawia udzielania interpretacji indywidualnych podatnikom, którzy składają wnioski o potwierdzenie możliwości opodatkowania ryczałtem przychodów z usług specjalistycznych świadczonych na rzecz spółki. Decyzje te uzasadniane są podejrzeniem, że taka praktyka może podlegać klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Natomiast konstrukcja stosunków prawnych i faktycznych może być uważana za niedozwoloną optymalizację podatkową. Niezadowoleni z rozstrzygnięcia podatnicy zwracają się do sądów administracyjnych. A te podtrzymują jednak stanowisko Dyrektora KIS. Zdarza się również, iż organy wydają interpretacje w takich sprawach. Nie są one jednak korzystne dla wnioskujących podatników…
Zagrożone może być każdy, kto pełni funkcję członka zarządu spółki i jednocześnie świadczy na jej rzecz specjalistyczne usługi
Największy problem z uzyskaniem korzystnej interpretacji mogą mieć członkowie zarządu, którzy w ramach swojej działalności świadczą na rzecz zarządzanej przez siebie spółki odrębnie usługi o charakterze menedżerskim, np. usługi zarządzania, doradztwa czy pośrednictwa handlowego.
W takim przypadku organ zazwyczaj wydaje niekorzystną interpretację. Stwierdza, iż przychody z takiego rodzaju umowy należy opodatkować według zasad ogólnych. Według niego usługi zarządzania spółką nie kwalifikują się do pozarolniczej działalności gospodarczej, ale do działalności wykonywanej osobiście, która powinna być opodatkowana według skali (art. 13 pkt 9 updof).
Wyrazem takiego podejścia organów jest przykładowo interpretacja z dnia 15.06.2022 r., 0112-KDIL2-2.4011.1102.2021.4.AA czy interpretacja z dnia 5.04.2022 r., 0114-KDIP2-1.4011.75.2022.1.JS.
Nie tylko usługi o charakterze menedżerskim
Jednak tym, co zaskakuje najbardziej, jest fakt, że organy uznają, iż także usługi innego rodzaju (również te, które nie mają charakteru menedżerskiego) nie powinny być wyodrębniane i korzystniej opodatkowane. Jeśli członek zarządu planuje płacić od tych usług ryczałt ewidencjonowany i wystąpi o interpretację indywidualną, która miałoby to potwierdzić, to prawdopodobnie spotka się z odmową udzielenia odpowiedzi.
W takiej sytuacji znalazł się przykładowo podatnik, który chciał w ramach swojej działalności gospodarczej świadczyć na rzecz zarządzanej przez siebie spółki usługi szkoleniowe, marketingowe, administracyjny oraz usługi pośrednictwa w interesach. Podatnik zamierzał rozliczać przychody z tych usług ryczałtem. Ze względu na przepuszczenie, że głównym powodem zawarcia umowy B2B między spółką a jej członkiem zarządu, może być osiągnięcie korzyści podatkowej, organ odmówił wydania interpretacji. Wojewódzki sąd administracyjny również potwierdził słuszność jego działania (Wyrok WSA w Poznaniu z 30.05.2023 r., I SA/Po 6/23).
Podobnie było w przypadku członka zarządu, który chciał rozliczać ryczałtem świadczony na rzecz swojej spółki usługi pośrednictwa, usługi architektoniczne i graficzne. Tutaj również Dyrektor KIS ze względu na podejrzenie, że zastosowanie znaleźć może klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Odmówił wydania interpretacji. Decyzja ta zyskała aprobatę sądu administracyjnego (Wyrok WSA w Kielcach z 22.06.2023 r., I SA/Ke 174/23).
Zmiana podejścia o charakterze systemowym?
Na ten moment trudno jednoznacznie ocenić czy zmiana podejścia organów ma charakter systemowy? Czy też zakwestionowanie możliwości rozliczeń ryczałtem usług świadczonych na rzecz zarządzanej przez siebie spółki jest wynikiem analizy indywidualnego przypadku i nie ma charakteru generalnego.
Niewątpliwie jednak przywołane wyroki wskazują, iż obecnie organy podatkowe podchodzą bardziej rygorystycznie do kwestii łączenia funkcji członka zarządu w spółce i świadczenia na jej rzecz specjalistycznych usług. O ile sztuczne wydzielenie usług świadczonych w ramach pełnionej funkcji członka zarządu, celem korzystniejszego ich opodatkowania ryczałtem, może budzić pewne wątpliwości. To o tyle trudno zrozumieć negowanie możliwości rozliczeń ryczałtem usług świadczonych na warunkach rynkowych o charakterze merytorycznym.
Bez wątpienia, kluczowym krokiem w kontekście obecnej sytuacji prawno-podatkowej jest przeprowadzenie dokładnej i starannej analizy umów zawieranych między członkami zarządu a spółką. Taka analiza stanowi fundament w minimalizowaniu potencjalnych nieporozumień. Mogą się one bowiem pojawić szczególnie w przypadku ewentualnej kontroli organów podatkowych. Skupienie się na szczegółach umów pozwala zidentyfikować ewentualne obszary ryzyka. Jak również dostosować je do aktualnych wytycznych i orzecznictwa.
Z naszej strony zapewniamy, że nasz zespół aktywnie analizuje nowe wyroki sądowe, interpretacje podatkowe oraz wszelkie istotne zmiany prawne, aby pozostać na bieżąco z dynamicznym otoczeniem prawno-podatkowym. Zachęcamy do regularnego śledzenia naszych publikacji na blog. Dzielimy się naszymi spostrzeżeniami, analizami i poradami dotyczącymi aktualnych zagadnień prawno-podatkowych.